محرم، گام دوم و جهاد امید آفرینی | دکتر یدالله جوانی 
چکیده
“شما جوانان باید پیشگام در شکستن این محاصره تبلیغاتی باشید. در خود و دیگران نهال امید به آینده را پرورش دهید. ترس و نومیدی را از خود و دیگران برانید. این نخستین و ریشه ای ترین جهاد شماست.”
جملات بالا فرازی از بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، خطاب به جوانان عزیز و متعهد ایران اسلامی است. با اطمینان می توان گفت، “جهاد امید آفرینی” از با اهمیت ترین و اولویت دار ترین مطالبات رهبر حکیم انقلاب اسلامی در بیانیه گام دوم است. به استناد بیانیه گام دوم می توان تصریح داشت که “شکستن محاصره تبلیغاتی دشمن، نخستین و ریشه ای ترین تکلیف و جهاد امروز اهل منبر و خطابه است.”
محرم، ماه زنده نگه داشتن اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله وسلم است. امروز ملت ایران که پرچمدار اصلی احیای اسلام ناب در عصر حاضر به شمار می آیند، در یک محاصره تبلیغاتی از سوی نظام سلطه با محوریت آمریکا قرار گرفته، در این محاصره هدف راهبردی دشمن گرفتن روح امید از جامعه با القای یأس و ناامیدی از طریق دروغ پردازی و سیاه نمایی است. محرم بهترین فرصت برای جریان انقلابی کشور، جهت مبارزه با دشمن و شکستن این محاصره تبلیغاتی، از طریق جهاد امید آفرینی می باشد.
در این نوشتار، تلاش بر آن است تا ماهیت محاصره تبلیغاتی دشمن، ابزار و سیاست های او و راهبردها و راهکارهای شکستن این محاصره مورد بررسی قرار گیرد. اکنون حوزه اصلی درگیری میان جبهه انقلاب اسلامی و جبهه استکبار، جنگ اراده ها در بستر عملیات روانی است. در این جنگ روانی تمرکز دشمن بر جداسازی مردم از نظام از طریق بدبین سازی، بی اعتماد سازی و نا امید سازی نسبت به آینده است. الگوی عملیات روانی دشمن، “تصویر سازی غلط و منفی ” از انقلاب اسلامی، جمهوری اسلامی و شرایط کشور است. در جهاد امید آفرینی باید تمرکز بر تصویر سازی واقعی و درست از انقلاب اسلامی، جمهوری اسلامی و شرایط کشور و روندهای آینده ساز ایران باشد.

 
صدور بیانیه خود یک جهاد امید آفرین است
اگر رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در بیانیه گام دوم، با توجه به شرایط کشور در مقطع ورود به چله دوم انقلاب اسلامی، نخستین و اصلی ترین و ریشه ای ترین کار را، جهاد امید آفرینی معرفی می کنند، باید گفت معظم له خود با صدور این بیانیه، عملا بزرگترین جهاد امید آفرینی را انجام داده اند. بنابراین متن بیانیه، یک متن متقن و مستحکم برای پدیدآوردن یک نهضت روشنگری در راستای جهاد تبیین است. برای شکل گیری چنین نهضتی که اهل سخن و خطابه و صاحبان قلم و رسانه، باید پیشگامان در این عرصه باشند، توجه به منظورها از صدور بیانیه مشخص گردد. صاحب متن بیانیه گام دوم، خود در خارج از متن و با مخاطب قرار دادن جمعی از مخاطبان اصلی بیانیه این منظورها را مشخص می کنند.
مقام معظم رهبری در دیدار با جمعی از دانشجویان دانشگاه های کشور در ماه مبارک رمضان سال جاری، در خصوص این بیانیه اعلام می دارند؛ هدف و منظور از صدور این بیانیه، ترسیم وضعیت کلی انقلاب در گذشته، حال و آینده با بیان چهار نقطه اصلی و کلیدی است:

1. عظمت حادثه انقلاب اسلامی

برجسته سازی عظمت اصل حادثه انقلاب اسلامی برای نسل جوان از سوی مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم، از آن جهت اهمیت بالایی دارد که سعی دشمن بر بی ارزش کردن حادثه انقلاب و ایجاد خدشه در ضرورت آن در مقطع گذشته است. دشمن تلاش می کند با تصویرسازی غلط و منفی از اصل انقلاب در زمان پدید آیی از یک سو، و تطهیر رژیم پهلوی از سوی دیگر، اصل شکل گیری انقلاب اسلامی در ذهن جوانان را یک امر نادرست و کم ارزش جلوه دهد. بنابراین در جهاد تبیین و روشنگری، باید جوانان را نسبت به عظمت انقلابی که حضرت امام خمینی (قدس الله نفسه الزکیه) از آن به عنوان “معجزه قرن” و “انفجار نور” یاد کردند، به صورت باور پذیر آگاه نمود و شناخت آنان نسبت به انقلاب را یک شناخت واقعی کرد.

2. عظمت راه طی شده

رهبر فرزانه انقلاب اسلامی خطاب به دانشجویان در آن دیدار، دومین نکته و دومین منظور از صدور بیانیه را، بیان عظمت راه طی شده در چهل سال گذشته بعد از انقلاب اعلام می دارند. تاکید معظم له بر این نکته، از آن جهت است که دشمن با تلاش گسترده، به دنبال آن است که با ادراک سازی غلط برای جوانان، نگذارد آنان با عظمت و افتخارات این چهل سال آشنا شوند. تاکید رهبر انقلاب اسلامی بر این نکته مهم که انقلاب اسلامی، تنها انقلابی است که یک چله پر افتخار را بدون خیانت به آرمان هایش پشت سر گذاشته، از همین باب است. بیان دستاوردهای بزرگ با وجود توطئه ها و دشمنی های فراوان با حفظ اصول و آرمان در این بیانیه، خود یک جهاد تبیین است. بنابراین در شرایطی که دشمن می خواهد کارآمدی نظام دینی را زیر سوال برده و جمهوری اسلامی را در چهل سال گذشته فاقد دستاورد مهم جلوه دهد، کسانی که می خواهند به جهاد تبیین و امید آفرینی همت گمارند، باید بتوانند واقعیت های چهل سال گذشته را آن طور که بوده بیان دارند.

3. عظمت چشم اندازی که باید تحقق یابد

سومین نکته مورد نظر رهبر حکیم انقلاب اسلامی از صدور بیانیه امیدآفرین گام دوم، برجسته سازی عظمت آن آرمان و هدف والای انقلاب اسلامی و چشم اندازی است که باید با تداوم بخشیدن به راه انقلاب در نهایت تحقق یابد. ایشان تمدن سازی اسلامی را، آن چشم انداز و هدف آرمانی انقلاب اسلامی معرفی کرده، آن را عبارت دیگری برای رسیدن به حیات طیبه می دانند. تمدن سازی اسلامی در واقع، یعنی رسیدن به مرحله ای که اسلام در همه عرصه ها ساری و جاری شود و زمینه های ظهور فراهم گردد. ایشان خطاب به جوانان در فرازی از بیانیه آورده اند: “دهه های آینده، دهه های شما است و شمایید که باید کارآزموده و پرانگیزه از انقلاب خود حراست کنید و آن را هرچه بیشتر به آرمان بزرگش که ایجاد تمدن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی (ارواحنا فداه) است، نزدیک کنید.”
باید دانست که اصلی ترین دغدغه غرب در عصر حاضر، پدیدآیی و شکل گیری تمدن نوین اسلامی است. فلذا تلاش می کند تا ملت ایران را از تداوم حرکت انقلابی برای تحقق آرمان اصلی انقلاب اسلامی باز دارد. او به درستی دریافته است که با شکل گیری و تحقق تمدن نوین اسلامی، تمدن منحط غربی به گورستان تاریخ رهسپار خواهد شد. غرب برای تداوم سلطه خود بر جهان، تلاش می کند تمدن خود را به عنوان یک تمدن پیشرو در عصر حاضر حفظ نماید. اصلی ترین کار غرب برای حفظ این تمدن عاری از اخلاق و معنویت، مقابله و مبارزه با ملت تمدن ساز ایران و جریان انقلاب اسلامی است. بنابراین باید در جهاد تبیین و امید آفرینی، عظمت این چشم انداز به درستی تبیین شود.

4. عظمت نسل جوان امروز برای تمدن سازی

چهارمین نکته و منظور از صدور بیانیه را، مقام معظم رهبری در دیدار با دانشجویان یعنی مخاطبان اصلی این بیانیه، برجسته سازی عظمت ها، ظرفیت ها و قابلیت ها در کشور برای تمدن سازی، خصوصا عظمت جوانان متعهد و مسئولیت پذیری که در کشور هستند و قابلیت و تمدن سازی اسلامی را در شرایط کنونی و مبتنی بر دستاوردهای چهل ساله انقلاب اسلامی دارند، اعلام می کنند. اهمیت این نکته از آن جهت است که، دشمن در عملیات روانی و جنگ اراده ها، تلاش می کند ملت ایران را در بن بست و با آینده ای مبهم معرفی نماید. تلاش دشمن آن است که تنها راه پیش روی ملت ایران را، دست کشیدن از مقاومت، دست برداشتن از انقلابی گری و سازش با غرب معرفی نماید. در چنین فضایی رهبر معظم انقلاب اسلامی، با صراحت اعلام می دارند؛ هیچ بن بستی وجود ندارد و کلید راه حل تمامی مشکلات در کشور است. بنابراین در جهاد تبیین و حرکت جهادی امید آفرینی، باید این ظرفیت ها و توانایی ها را تبیین و برجسته نمود.
عناصر چهارگانه برای یک حرکت عمومی تمدن ساز
در بیانیه گام دوم به عنوان یک نقشه راه، چگونگی حرکت برای طی کردن راه باقی مانده تا تحقق آرمان انقلاب اسلامی با توصیه های هفت گانه (1. علم و پژوهش 2. معنویت و اخلاق 3. اقتصاد 4. عدالت و مبارزه با فساد 5. استقلال و آزادی 6 . عزت ملی، روابط خارجی و مرزبندی با دشمن 7. سبک زندگی)، به طور دقیق ترسیم شده است. در واقع مقام معظم رهبری با صدور این بیانیه در پایان چله اول انقلاب اسلامی، آن هم با مخاطب قرار دادن جوانان، خواهان شکل گیری یک حرکت گسترده و پر شتاب در امتداد چله اول برای پیمودن راه باقی مانده هستند. ایشان در دیدار ذکر شده با جوانان در ماه مبارک رمضان، برای پدیدآیی این حرکت عمومی، چهار عنصر را لازم می دانند:

1. عنصر شناختی و نیاز به بصیرت نسبت به صحنه
2. عنصر و عامل جهت گیری و توجه داشتن به چشم انداز که همانا تمدن سازی انقلاب اسلامی است.
3. عنصر و عامل امید بخشی برای تقویت انگیزه های حرکت ساز
4. راه کارهای عملی داشتن برای هر امری و در هر برهه ای از زمان

نکته ای که معظم له در این دیدار بر روی آن تاکید دارند، آن است که این عناصر چهارگانه نیاز به تبیین دارد و تبیین این ها هم، نیازمند به یک “ذهن فعال” و “زبان گویا” است. بنابراین با شکل گیری “جهاد امید آفرین” بر مبنای “بیانیه گام دوم” باید سخنوران و اصحاب منبر و رسانه و صاحبان تریبون که دارای ذهن فعال و زبان گویا هستند؛ به صورت جدی احساس مسئولیت کرده و وارد عرصه جهاد تبیین، روشنگری و این جهاد مقدس شوند.
شرط لازم برای جهاد امید آفرینی
اگر کسانی بخواهند در عرصه و میدان جهاد امید آفرینی موفق باشند، باید خود امیدوار باشند. بر همین اساس و قاعده، رهبر معظم انقلاب اسلامی خطاب به دانشجویان در ماه مبارک رمضان، یعنی همان مخاطبان اصلی بیانیه گام دوم که از آنان جهاد امید آفرینی را مطالبه نموده اند، یک توصیه راهبردی می کنند. این توصیه راهبردی برای تمامی کسانی است که می خواهند در جامعه امید آفرین باشند. معظم له می فرمایند: “ممکن است شماها یک چیزهایی را مشاهده کنید که برای شما ناپسند باشد، فرض کنید گرایش سیاسی فلان شخصیت یا اشکال در کار فلان مسئول یا در فلان قوه برای شما ناپسند باشد. اگر صد مورد هم از این حوادث را مشاهده کنید ناامید نشوید. همه چیز امید بخش است برای ما، همه چیز نوید دهنده است، این آن توصیه قطعی و اصلی من است. نا امید نشوید. همانطور که اشاره کردم، ما یک ملتی هستیم که عوامل مژده دهنده در پیرامون ما و در درون ما به مراتب بیشتر از عوامل مأیوس کننده است. این عوامل را پیدا کنید و دلگرم شوید.”
بر مبنای این توصیه قطعی و اصلی امام خامنه ای (مد ظله العالی) می توان گفت، کسی که می خواهد امید آفرین در شرایط کنونی باشد، باید با تحقیق و مطالعه، عوامل امید آفرین را به صورت باورپذیر پیداکرده، خود به یک امیدوار واقعی تبدیل شود. رهبر حکیم انقلاب اسلامی، خود مصداق یک امیدوار واقعی در تداوم بخشی به حرکت انقلاب اسلامی در گام دوم و رسیدن به قله های عزت و افتخار و ساخت تمدن نوین اسلامی هستند. ایشان در پرتو چنین نگاه امیدوارانه ای که بر مبنای واقعیات دارند، خطاب به دانشجویان می فرمایند: “شماها زوال دشمنان بشریت یعنی همین تمدن آمریکایی منحط و زوال اسرائیل را به لطف خدا خواهید دید.”
امید آفرینی باور پذیر مبتنی بر نشانه ها
برای امید آفرینی موفق، باید از بحث های صرفا ذهنی، تخیلی و به دور از واقعیات پرهیز کرد و بر مبنای واقعیات عینی سخن گفت و مطلب نوشت. رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانیه گام دوم، ضمن تاکید بر توصیه قطعی و اصلی و امید داشتن و امید آفرین بودن، این مهم را نیز مورد توجه قرار داده و می نویسند: “پیش از همه چیز، نخستین توصیه من امید و نگاه خوش بینانه به آینده است. بدون این کلید اساسی همه قفلها، هیچ گامی نمی توان برداشت. آنچه می گویم یک امید صادق و متکی به واقعیت های عینی است. اینجانب همواره از امید کاذب و فریبنده دوری جسته ام، اما خود و همه را از نومیدی بیجا و ترس کاذب نیز برحذر داشته ام و برحذر می دارم. در طول این چهل سال – و اکنون مانند همیشه – سیاست تبلیغی و رسانه ای دشمن و فعال ترین برنامه های آن مأیوس سازی مردم و حتی مسئولان و مدیران ما از آینده است. خبرهای دروغ، تحلیل های مغرضانه، وارونه نشان دادن واقعیت ها، پنهان کردن جلوه های امید بخش، بزرگ کردن عیوب کوچک و کوچک نشان دادن و یا انکار محسنات بزرگ، برنامه همیشگی هزاران رسانه ی صوتی و تصویری و اینترنتی دشمنان ملت ایران است و البته دنباله های آنان در داخل کشور نیز قابل مشاهده اند که با استفاده از آزادی ها در خدمت دشمن حرکت می کنند.”
بنابراین کسانی که می خواهند امید آفرینی نمایند، اول باید خود امید وار باشند، دوم اینکه مبتنی بر واقعیت های عینی امید آفرینی نمایند. باید عوامل و نشانه های داشتن امید صادق را شناخت و در جهاد تبیین و روشنگری با هدف تقویت امیدها، به آنها اشاره کرد. مهم ترین نشانه های امید آفرینی را برای حرکت امید وارانه در راستای ساخت تمدن اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری می توان در محورهای زیر مورد بررسی قرار داد:

1. دستاوردهای بزرگ و شگفت انگیزی که در چهل سال گذشته با وجود فشارها، توطئه ها و محدودیت های فراوان، با تکیه بر ارزش های انقلاب اسلامی و رویکرد جهادی به دست آمده است. دستاورد هایی چون: پیشرفت های علمی در حوزه های مختلف، دستیابی به فناوری های نوین، پیشرفت های بزرگ در صنایع دفاعی و نظامی، ورود به باشگاه هسته ای و فضایی، دستاوردها در حوزه پزشکی، صنعتی و کشاورزی، اصلاح زیرساخت های پیشرفت همانند سازی، راه سازی، شبکه های ریلی، مخابرات، دستیابی به نفوذ راهبردی در منطقه و …

2. ظرفیت های عظیم موجود در کشور برای پیمودن راه باقی مانده از انقلاب تا تحقق آرمان ها از قبیل: ظرفیت عظیم منابع انسانی و خصوصا برخوردار بودن کشور از جوانان با ضریب هوشی و توانمندی علمی بالا، ظرفیت بالای منابع و ذخایر کشور، موقعیت جغرافیایی بسیار ارزشمند. مقام معظم رهبری در خصوص بخشی از این ظرفیت ها در بیانیه گام دوم می نویسند: “مهم ترین ظرفیت امید بخش کشور، نیروی انسانی متعهد و کارآمد با زیربنای عمیق و اصیل ایمانی و دینی است. جمعیت جوان زیر چهل سال که بخش مهمی از آن نتیجه موج جمعیتی ایجاد شده در دهه شصت است، فرصت ارزشمندی برای کشور است. 36 میلیون نفر در سنین میانه 15 و 40 سالگی، نزدیک به 14 میلیون نفر دارای تحصیلات عالی، رتبه دوم جهانی در دانش آموختگان علوم و مهندسی، انبوه جوانانی که با روحیه انقلابی رشد کرده و آماده تلاش جهادی برای کشورند و جمع چشمگیر جوانان محقق و اندیشمندی که به آفرینش های علمی و فرهنگی و صنعتی و غیره اشتغال دارند، اینها ثروت عظیمی برای کشور است که هیچ اندوخته ی مادی با آن مقایسه نمی تواند شد.”

3. وضعیت دشمن که بیانگر رسیدن به نقطه پایان ابرقدرتی و سلطه گری آنان است. اکنون آمریکا به عنوان دشمن اصلی انقلاب اسلامی که طی چهل سال گذشته بیشترین فشارها بر ملت ایران وارد ساخته و علیه انقلاب اسلامی توطئه نموده، افول قدرت پیدا کرده و در مسیر فروپاشی حرکت می کند. مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم، سرنوشتی مشابه بلوک شرق و شوروی سابق را برای بلوک غرب و آمریکا پیش بینی می کنند. برای جهاد امید آفرینی، باید نشانه های ضعف و ناتوانی جبهه دشمن را مورد توجه قرار داد. این نشانه ها در حوزه های اقتصادی، سیاسی، نظامی، فرهنگی و اجتماعی به وفور مشاهده می شود. فهرست مواردی از این نشانه ها به شرح زیر است:

الف. وضعیت اقتصادی

1. هزار میلیارد دلار کسری بودجه
2. 22 هزار میلیارد دلار بدهی خارجی که سالانه هزار میلیارد دلار بر آن افزوده می شود و بر اساس برآورد کاخ سفید در سال 2030 به ورشکستگی کامل اقتصاد آمریکا می انجامد.
3. 45 میلیون گرسنه در آمریکا
4. میلیون ها کارتن خواب در آمریکا
5. تبدیل شدن آمریکا به عنوان صنعتی ترین کشور جهان به بزرگترین خام فروش و صادر کننده ذغال سنگ طی 4 سال گذشته
6. مجبور شدن آمریکا به خروج از معاهدات بین المللی و زیرپا گذاشتن اصول اقتصاد لیبرال و سرمایه داری

ب. وضعیت اجتماعی

1. فروپاشی بنیاد خانواده
2. افزایش آمار طلاق و رشد منفی ازدواج
3. بحران مهاجرین
4. تبعیض نژادی شدید
5. افزایش نا امنی های اجتماعی

ج. وضعیت سیاسی

1. شکست تمامی طرح های سیاسی آمریکا به ویژه در غرب آسیا در دهه های اخیر
2. شکست های گسترده در آمریکای لاتین که آخرین آن شکست سنگین سیاسی در ونزوئلا است.
3. تبدیل شدن آمریکا به منفورترین کشور جهان در میان ملت ها

د. وضعیت نظامی

1. شکست 20 ساله نظامی ارتش آمریکا در نقاط مختلف جهان و به ویژه در منطقه غرب آسیا
2. فرسودگی تجهیزات نظامی در ارتش آمریکا و ناتوانی شدید در بازسازی و نوسازی این تجهیزات
3. کاهش روحیه سربازان آمریکایی به خاطر شکست های سنگین در عراق و افغانستان
4. شکست های سنگین متحدین آمریکا مانند رژیم صهیونیستی در برابر حزب الله لبنان و غزه و رژیم آل سعود در یمن

4. وعده های الهی و آشکار شدن صدق این وعده ها مبنی بر نصرت و یاری کردن کسانی که در راه او جهاد می کنند، از مهم ترین عوامل امید بخش است. بنابراین در جهاد تبیین و روشنگری با هدف امید آفرینی، باید از یک طرف مباحث نظری وعده های الهی مبنی بر پیروزی حق بر باطل تبیین گردد و از طرف دیگر، مصادیق نصرت های الهی و امدادهای غیبی در چهل سال گذشته مورد توجه قرار گیرد. از دیدگاه حضرت امام خمینی (ره) اصل پیروزی انقلاب اسلامی یک معجزه الهی است و آن عزیز سفر کرده از انقلاب اسلامی، با عنوان انفجار نور یاد می کنند. در چهل سال گذشته، مصادیق فراوانی از عنایات الهی وجود دارد که بدون تردید، بدون این عنایات و امدادها، کشور و نظام قادر نبود به چنین وضعیتی دست یابد. در دفاع مقدس، در پیشرفت های علمی و صنعتی و ناکامی دشمن در جنگ اقتصادی، در شکست دشمن در جنگ های نیابتی، نمونه های فراوانی از این نصرت ها وجود دارد.

بنابرآنچه گذشت ، می توان با یک حرکت نهضت گونه در عرصه روشنگری و جهاد مقدس امید آفرینی، توطئه دشمن در ایجاد یاس و ناامیدی را با شکست کامل مواجه ساخت .